HƯỚNG DẪN XỬ LÝ BAN ĐẦU KHI BỊ RẮN CẮN HOẶC CÔN TRÙNG ĐỘC ĐỐT
Trong cuộc sống hàng ngày, Rắn cắn hoặc Côn trùng độc đốt là những tai nạn có thể xảy ra bất ngờ, đặc biệt ở những khu vực có nhiều cây cối, sông suối, hoặc khi đi du lịch, dã ngoại. Vậy, cần xử trí như thế nào khi gặp phải rắn cắn hoặc bị côn trùng độc đốt? Hãy cùng Bệnh viện Đa khoa Yersin Nha Trang tìm hiểu qua video này nhé.
-
Hiểu đúng về vết cắn/rắn cắn và côn trùng độc đốt:
- Rắn độc tiết nọc chứa độc tố gây tổn thương mô, rối loạn đông máu, suy tạng nếu không xử lý kịp.
- Côn trùng độc (ong vò vẽ, ong bắp cày, kiến lửa, bọ cạp, nhện) có nọc làm đau, sưng nề, có thể gây sốc phản vệ nguy hiểm.
-
Nhận biết dấu hiệu nguy hiểm:
Tại chỗ:
- Rắn cắn: Hai vết răng, sưng nề nhanh, đau nhức, vết cắn rỉ máu hoặc có bọng nước
- Côn trùng đốt: Vết chấm đen ở trung tâm, sưng đỏ lan rộng, phồng rộp
Toàn thân:
- Buồn nôn, nôn ói, chóng mặt, choáng váng
- Khó thở, thở rít, tím tái môi, tay chân
- Vã mồ hôi lạnh, mạch nhanh, tụt huyết áp
- Sưng mặt, môi, lưỡi, nổi mề đay toàn thân → nghi sốc phản vệ
-
Xử trí ban đầu
| Rắn cắn | Côn trùng đốt | |
| 1. An toàn | Đưa nạn nhân ra xa rắn, tránh tiếp xúc thêm | Đưa nạn nhân ra khỏi vùng có côn trùng |
| 2. Cố định | Giữ yên chi bị cắn, cố định ở tư thế thấp hơn tim | Không cần cố định, chỉ giữ yên vùng đốt |
| 3. Tháo bớt | Tháo nhẫn, đồng hồ, quần áo bó sát vùng vết cắn | Tháo nhẫn, vòng tay/vòng chân nếu vùng đốt sưng nhanh |
| 4. Sơ cứu | – Không rạch vết cắn, không hút nọc – Không băng garo chặt, chỉ dùng băng ép lỏng khoanh quanh |
– Nhẹ nhàng dùng nhíp sạch lấy rỉa ngòi ong (nếu có) – Không bóp nặn mủ, không bôi kem đánh răng |
| 5. Làm mát | Chườm lạnh nhẹ quanh vết cắn (không chườm trực tiếp lên da) | Chườm lạnh giúp giảm sưng, đau |
| 6. Theo dõi | Theo dõi mạch, huyết áp, nhịp thở, mức độ đau, sưng lan | Theo dõi dấu hiệu sốc phản vệ (khó thở, tím tái…) |
| 7. Cấp cứu | Gọi 115 hoặc đưa đến BV nhanh nhất | Gọi 115 hoặc đến BV nếu có dấu hiệu toàn thân nguy hiểm |
-
Những điều Tuyệt đối không làm:
- Không rạch vết cắn hoặc dùng miệng hút nọc.
- Không băng garo quá chặt, dễ gây hoại tử.
- Không bôi lá cây, thuốc dân gian hoặc kem đánh răng.
- Không dùng các bài thuốc truyền miệng chưa kiểm chứng.
