Các khuyến cáo mới nhất dành cho mẹ bầu có viêm gan siêu vi B.
Viêm gan B (VGB) là một bệnh gây ra do nhiễm vi-rút viêm gan B (HBV). Nhiều người nhiễm vi-rút mạn tính nhưng không hề có triệu chứng cho đến khi xuất hiện các biến chứng nặng như xơ gan hoặc ung thư tế bào gan.
1. Vì sao việc xác định có nhiễm HBV là quan trọng khi mang thai?
- Viêm gan B là bệnh có thể truyền từ mẹ sang con.
- Khoảng 90% phụ nữ mang thai bị nhiễm HBV cấp tínhvà từ 10-20% phụ nữ có nhiễm HBV mạn tính sẽ truyền vi-rút sang con.
- Khác với người lớn, trẻ sơ sinh bị nhiễm HBV cấp tính có thể có triệu chứng nặng, thậm chí đe dọa đến tính mạng. 90% trẻ sơ sinh nhiễm vi-rút cấp tính sẽ chuyển thành người mang vi-rút mạn tính nếu không có các can thiệp phù hợp. Khi trưởng thành, có 25% nguy cơ tử vong vì xơ gan hoặc ung thư tế bào gan.
2. Các triệu chứng của viêm gan B trong thai kỳ là gì?
Trường hợp mẹ bầu mắc viêm gan B trong thai kỳ lần đầu, các dấu hiệu có thể bao gồm:
- Vàng da
- Da hoặc lòng trắng của mắt chuyển sang màu vàng và nước tiểu chuyển sang màu nâu hoặc cam
- Phân màu sáng
- Sốt
- Mệt mỏi kéo dài hàng tuần hoặc hàng tháng
- Vấn đề dạ dày như chán ăn, buồn nôn và nôn
- Đau bụng.
3. Mẹ bị viêm gan B có thể nuôi con bằng sữa mẹ không? Trẻ mới sinh ra sẽ được dự phòng như thế nào?
- Mẹ nhiễm vi-rút viêm gan B được khuyến khích cho con bú mẹ hoàn toàn. Nuôi con bằng sữa mẹ không làm tăng nguy cơ lây truyền sang con.
- Hiện nay, tất cả trẻ sơ sinh có mẹ nhiễm vi-rút VGB đều được tiêm 1 liều huyết thanh miễn dịch (HBIG) và 1 liều vắc-xin HBV trong vòng 12 giờ đầu sau sinh. Huyết thanh có tác dụng bảo vệ trẻ khỏi vi-rút trước khi vắc-xin tạo được tác dụng miễn dịch. Do đó, mẹ hoàn toàn có thể cho con bú ngay sau sinh mà không cần trì hoãn cho đến khi có miễn dịch từ vắc-xin.
- Theo khuyến cáo của CDC (trung tâm phòng ngừa và kiểm soát bệnh tật), sau liều vắc-xin đầu tiên sau sinh, trẻ nên được tiêm đủ 2 liều nữa (thời điểm 1-2 tháng và 6 tháng) để tạo được miễn dịch tốt nhất. Trẻ 9-12 tháng tuổi nên được xét nghiệm kiểm tra đáp ứng miễn dịch với viêm gan B.
4. Có nên tiêm ngừa với những mẹ bầu không nhiễm HBV?
Việt Nam là quốc gia có tỉ lệ nhiễm HBV rất cao, do đó mẹ bầu nên thực hiện chủng ngừa nếu chưa nhiễm HBV hoặc chưa có miễn dịch với vi-rút này. Tốt nhất, mẹ bầu nên hoàn tất việc tiêm vắc-xin HBV trước khi mang thai.
5. Những lưu ý cần thiết cho thai phụ:
- Tất cả phụ nữ mang thai nên được tầm soát viêm gan B (bằng xét nghiệm HbsAg), tốt nhất nên thực hiện trong giai đoạn sớm của thai kỳ để có thể can thiệp kịp thời nhất.
- Nếu xét nghiệm ban đầu cho thấy thai phụ không nhiễm HBV, nên lặp lại xét nghiệm ở giai đoạn cuối của thai kỳ. Điều này giúp không bỏ sót chẩn đoán nếu mẹ bầu mới bị nhiễm vi-rút trong thời gian mang thai.
- Các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ có nhiễm viêm gan siêu vi B (HbsAg dương tính) nên được xét nghiệm thêm HbeAg, định lượng nồng độ vi-rút, xét nghiệm đánh giá chức năng gan và siêu âm gan trong thai kỳ.
Bản tin sức khỏe, một dự án giáo dục sức khỏe cộng đồng do Bệnh viện Đa khoa Yersin Nha Trang tạo ra, với mỗi tuần 1 tập, mỗi tập là 1 loại bệnh khác nhau. Chúng tôi hy vong rằng những thông tin hữu ích về các loại bệnh sẽ giúp mọi người chủ động hơn trong việc duy trì sức khỏe và phòng chống bệnh tật. Căn bệnh Viêm gan b ở mẹ bầu là tập thứ 5 của dự án. Các tập trước gồm những bệnh sau:
- Tập 1: Rối loạn phổ tự kỷ – chẩn đoán phân biệt rối loạn phổ tự kỷ.
- Tập 2: Vì sao nhân viên văn phòng thường đau nhức xương khớp?
- Tập 3: Rubella thai kỳ.
- Tập 4: Tăng huyết áp.
Hãy cùng chờ đón những tập tiếp theo nhé! Và cùng chia sẻ thông điệp sức khỏe này đến với gia đình và bạn bè, để chúng ta cùng nhau tạo ra một cộng đồng khỏe mạnh và hạnh phúc!
TLTK:
https://www.acog.org/womens-health/faqs/hepatitis-b-and-hepatitis-c-in-pregnancy
SCOG guideline No. 342: Hepatitis B and Pregnancy, 2017
